Przemysław Wolski

aplikant radcowski, specjalista z zakresu prawa instytucji kultury i finansów publicznych

Stawki w umowach z ZAiKS nie podlegają negocjacji

Instytucja kultury ma od 2003 r. zawartą umowę ze Stowarzyszeniem Autorów ZAiKS (dalej: ZAiKS) i odprowadza należności z tytułu wykonywanych utworów. Obecnie ZAiKS chce z instytucją podpisać kolejną umowę na nowych, bardzo niekorzystnych dla niej warunkach. Rozwiązanie dotychczasowej umowy ma się odbyć na zasadzie porozumienia stron — czego dyrektor instytucji chciałby uniknąć.
Jakie są prawa instytucji kultury?
Czy dyrektor może nie zgodzić się na podpisanie nowej umowy oraz na rezygnację z dotychczasowej?

Instytucja bez dyrektora

Dotychczasowy dyrektor instytucji kultury, która składa się z domu kultury i bibliotek, odszedł na emeryturę w połowie 2015 r. Do tej pory organizator nie ogłosił konkursu na stanowisko dyrektora i nikomu nie powierzył pełnienia tych obowiązków. Instytucją kieruje zastępca dyrektora, który, zgodnie z zapisem w statucie instytucji, jest kierownikiem do spraw bibliotek.
Jak długo może trwać taka sytuacja?
Czy brak działań ze strony organizatora jest zgodny z prawem?

Aby płacić opłaty dla organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, trzeba osiągać korzyści z odtwarzania utworu

Bez dokładnego ustalenia stanu faktycznego jedna z działających organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi (dalej: organizacja) przysłała bibliotece umowę generalną na korzystanie z wykonań artystycznych.
Wcześniej pracownik biblioteki w rozmowie telefonicznej był pytany, czy w bibliotece używa się telewizora czy radia, i został poinformowany, że jeśli w bibliotece są komputery z dostępem do Internetu, to oznacza, że narusza ona prawo autorskie, ponieważ użytkownicy oglądają reklamy (nie ma znaczenia fakt, że mają słuchawki na uszach). Do przesłanej do biblioteki umowy dołączono protokół uzgodnień, w którym stwierdzono — wbrew prawdzie — że biblioteka prowadzi działalność gospodarczą. Protokół ten nie był uzgadniany z dyrektorem biblioteki.
Co zrobić w takiej sytuacji? Czy należy uiszczać opłaty wobec organizacji?

Zmiana statutu centrum kultury, którego częścią jest biblioteka

W skład centrum kultury wchodzi ośrodek kultury, świetlice wiejskie oraz biblioteka publiczna z trzema zamiejscowymi oddziałami. Centrum kultury zmienia statut, ale wątpliwości budzą przepisy:

  • art. 12 Ustawy z 27 czerwca 1997 o bibliotekach (dalej: ustawa o bibliotekach), z którego wynika, że zadania, organizację oraz szczegółowy zakres działania biblioteki wchodzącej w skład innej jednostki organizacyjnej określa regulamin, który nadaje jej kierownik, oraz
  • art. 13 ust. 3 Ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (dalej: ustawa o działalności kulturalnej), który stanowi, że organizację wewnętrzną instytucji kultury określa regulamin organizacyjny, który nadaje jej dyrektor po zasięgnięciu opinii organizatora oraz opinii działających w niej organizacji związkowych i stowarzyszeń twórców.

W związku z tym pojawiają się pytania dotyczące zapisów w statucie centrum kultury:

  • Czy należy w nim wymienić bibliotekę wraz z oddziałami, czy tylko ograniczyć się jedynie do ujęcia biblioteki macierzystej (bez oddziałów)?
  • Czy też całkowicie zrezygnować z wyszczególniania biblioteki (oraz ośrodka i świetlic) jako części składowych centrum i zawrzeć je w regulaminie organizacyjnym?

Dyrektor centrum kultury planuje także zmienić strukturę organizacyjną biblioteki poprzez połączenie, podział, likwidację czy przekształcenie jej oddziałów w np. filie lub punkty biblioteczne.

  • Czy w takim przypadku takiej zmiany, jeżeli biblioteka byłaby ujęta jedynie w treści regulaminu organizacyjnego, wymagałoby to podjęcia uchwały rady miejskiej czy jedynie zmiany regulaminu przez dyrektora centrum i pozytywnego zaopiniowania przez radę miejską oraz związki zawodowe?
  • Czy powinno się to odbyć na podstawie art. 13 ust. 5 ustawy o bibliotekach, czyli bez konieczności zasięgnięcia opinii jednostki sprawującej nadzór merytoryczny nad biblioteką i ogłoszenia z 6-miesięcznym wyprzedzeniem informacji o zamiarze połączenia, podziału lub likwidacji filii (oddziału)?

Powołanie pracownika instytucji na stanowisko dyrektora

Burmistrz dwoma kolejnymi zarządzeniami powołał pracownika instytucji kultury zatrudnionego na stanowisku instruktora na czas nieokreślony, najpierw jako p.o. dyrektora tej instytucji, a następnie na stanowisko dyrektora na okres 3 lat.

  • Czy należy rozwiązać umowę o pracę na stanowisko instruktora?

Połączenie instytucji kultury czy zmiana statutu?

  • Czy można połączyć instytucję funkcjonującą od wielu lat z instytucją powołaną tylko formalnie (akt o utworzeniu i statut) bez kadry, lokalu i określenia jakiejkolwiek formy działalności?
  • Czy sam akt o utworzeniu instytucji i nadanie statutu jest powołaniem nowej instytucji i daje możliwość szukania nowej formuły organizacyjnej, np. włączenia w jej struktury innej, działającej już instytucji?

Czy organizator może zmusić pracownika instytucji kultury do pełnienia funkcji dyrektora?

Organizator przeprowadził konkurs na dyrektora instytucji kultury, ale nie powołał nowego. Powołał na to stanowisko głównego księgowego jako p.o. dyrektora.

  • Czy niepowołanie na dyrektora kandydata wyłonionego w konkursie jest zgodne z przepisami?
  • Czy to prawda, że gdyby organizator wskazał na to stanowisko pracownika instytucji kultury, to pracownik ten nie mógłby odmówić jego przyjęcia?

Dyrektor instytucji kultury z umową o pracę na czas nieokreślony

Dyrektor instytucji kultury ma zawartą umowę o pracę na czas nieokreślony. Nie posiada powołania.

  • Jak wygląda jego sytuacja prawna w kontekście przepisów przejściowych, które wprowadziła Ustawa z 31 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz niektórych innych ustaw (dalej: nowelizacja ustawy o działalności kulturalnej)?

Nagroda dla pracownika instytucji, w której nie ma regulaminu wynagradzania

Pytanie dotyczy nagrody dla pracownika instytucji kultury zatrudniającej mniej niż 20 pracowników, w której nie ma regulaminu wynagradzania.

  • Czy do przyznania nagrody pracownikowi bezwzględnie musi istnieć zapis w umowie z pracownikiem?
  • Czy w braku takiego zapisu w umowie wystarczy w piśmie przyznającym nagrodę powołać się na treść art. 31 ust. 5 Ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (dalej: ustawa o działalności kulturalnej)?

Szczegółowe zestawienie wydatków związanych z organizacją imprezy plenerowej na żądanie radnego

Członek rady miasta zwrócił się do instytucji kultury o przedstawienie szczegółowego wykazu wydatków związanych z organizacją imprezy plenerowej. Czy istnieje podstawa prawna, na podstawie której członek rady może żądać od instytucji kultury takiego wyszczególnienia?

Wynagrodzenie i nagroda jubileuszowa dyrektora biblioteki a limity z ustawy kominowej

Dyrektor biblioteki nabywa prawo do nagrody jubileuszowej w połowie lipca 2015 r. Jeśli tego określonego dnia biblioteka wypłaci dyrektorowi nagrodę jubileuszową, to pod koniec lipca, w dniu wypłaty wynagrodzenia za pracę za lipiec, przekroczony zostanie limit czterokrotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat z zysku. Zatem którą kwotę do wypłaty należy zmniejszyć do tego limitu: nagrodę jubileuszową czy wynagrodzenie za pracę za lipiec?

Kierownik biblioteki tak jak dyrektor — podlega przepisom przejściowym

Czy kierownik gminnej biblioteki publicznej, który został w 2002 r. powołany na czas nieokreślony, po 1 stycznia 2015 r. przestał być kierownikiem? Czy organizator powinien powołać go na nowe stanowisko?