Tak zdecydowała Rada Ministrów, która przyjęła projekt ustawy o Narodowym Instytucie Wolności — Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego. Inicjatorem jest pełnomocnik rządu do spraw społeczeństwa obywatelskiego.

Decyzją rządu utworzony zostanie Narodowy Instytut Wolności — Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego. Będzie on odpowiedzialny za wspieranie rozwoju społeczeństwa obywatelskiego oraz działalności pożytku publicznego i wolontariatu. Projekt ustawy jest zgodny ze Strategią na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do 2020 r. (z perspektywą do 2030 r.). Planuje się, że Narodowy Instytut Wolności — Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego rozpocznie działalność od początku września 2017 r.

Jak podkreśla KPRM, instytucje społeczeństwa obywatelskiego w Polsce są jednymi z najsłabszych i relatywnie najmniej licznych w Europie — w życiu publicznym odgrywają rolę marginalną. Z badań wynika, że mimo wzrostu potencjału organizacyjnego oraz zaangażowania obywatelskiego, sektorowi temu brakuje stabilnego finansowania, przez co jest on słaby ekonomicznie. Jednym z efektów takiej sytuacji jest nierównomierny dostęp do zasobów publicznych, szczególnie ograniczony dla nowych i małych organizacji działających z dala od dużych miast.

Stąd konieczność wzmocnienia roli państwa w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego — szczególną ochroną — zdaniem inicjatorów projektu ustawy — należy otaczać organizacje małe, krzewiące etos społecznikowski i pielęgnujące dziedzictwo lokalne.

Zajmie się tym nowo utworzony Narodowy Instytut Wolności, który:

  • zapewni efektywne wydawanie środków publicznych przeznaczonych na rozwój społeczeństwa obywatelskiego,
  • umożliwi rozwój już funkcjonujących organizacji oraz
  • zapewni wsparcie oddolnym inicjatywom obywatelskim (chodzi o wyrównanie szans w dostępie do środków publicznych).

Zgodnie z projektem ustawy, Narodowy Instytut Wolności ma zarządzać i realizować programy wspierania rozwoju społeczeństwa obywatelskiego.

Narodowy Instytut Wolności będzie także wdrażał Narodowy Program Wspierania Społeczeństwa Obywatelskiego, którego celem jest m.in. zmniejszanie barier instytucjonalnych i prawnych rozwoju tego sektora, rozwój instytucji dialogu obywatelskiego oraz edukacji obywatelskiej, a także reforma finansowania sektora. Realizacja programu ma być finansowana ze środków Funduszu Inicjatyw Obywatelskich i Funduszu Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.

Zgodnie z projektem, ustawa ma wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.