Tak zdecydowała Rada Ministrów, która przyjęła projekt ustawy o dokumentach publicznych, przedłożony przez ministra spraw wewnętrznych i administracji.

Celem ustawy jest stworzenie skutecznego systemu bezpieczeństwa dokumentów publicznych.

Okazuje się bowiem, że:

  • bez szczelnego systemu nawet najlepiej zabezpieczone dokumenty nie są do wystarczająco chronione przed fałszowaniem i wykorzystywaniem ich do popełniania przestępstw, przede wszystkim do wyłudzenia kredytów i towarów związanych z obrotem towarowym z zagranicą lub obrotem kradzionymi samochodami;
  • regulacje dotyczące dokumentów publicznych znajdują się w blisko 400 aktach prawnych;
  • brakuje jednolitych zasad i standardów projektowania systemu zabezpieczeń dokumentów przed fałszowaniem, a wiele z nich nie ma oficjalnie określonych wzorów;
  • nie ma również organu odpowiedzialnego za kształtowanie polityki w tym obszarze oraz analizowanie stanu bezpieczeństwa dokumentów publicznych i podejmowanie inicjatyw zapobiegających tym zagrożeniom.

Konieczne jest zatem kompleksowe uregulowanie kwestii dokumentów publicznych, w tym dotyczących monitorowania tego obszaru, nadzorowania ich produkcji, a także działań prewencyjnych i edukacyjnych.

Właściwe zabezpieczenie dokumentów przed fałszerstwami i niezawodne metody weryfikacji ich autentyczności mają istotne znaczenie dla każdego obywatela, a także dla pewności oraz bezpieczeństwa obrotu prawnego i ekonomiczno-finansowego.

Dlatego zasadne jest stworzenie mechanizmów wsparcia dla emitentów dokumentów poprzez standaryzację procedur i tworzenie wzorów dokumentów publicznych.

Zgodnie z projektem ustawy, minister spraw wewnętrznych i administracji:

  • będzie odpowiedzialny za kształtowanie polityki bezpieczeństwa dokumentów publicznych i zapewnienie funkcjonowania systemu ich bezpieczeństwa;
  • powoła organ pomocniczy — Komisję do spraw dokumentów publicznych, która będzie:
    • brała udział w procedurach opracowywania wzoru dokumentu publicznego,
    • analizowała przypadki fałszerstw dokumentów publicznych,
    • oceniała jakości wydawanych dokumentów publicznych,
    • monitorowała zmiany zachodzące w dziedzinie zabezpieczeń dokumentów przed fałszerstwem,
    • współpracowała z międzynarodowymi instytucjami i organizacjami zajmującymi się ochroną i zabezpieczaniem dokumentów publicznych przed fałszerstwem,
    • podejmowała działania mające na celu podnoszenie poziomu edukacji, jeśli chodzi o wiedzę o możliwościach i sposobach rozpoznawania fałszywych dokumentów publicznych;
  • będzie zamieszczał na swojej stronie internetowej informacje o możliwościach i sposobach rozpoznawania fałszywych dokumentów publicznych;
  • będzie prowadził w systemie teleinformatycznym rejestr dokumentów publicznych.

Dzięki rejestrowi każdy obywatel będzie miał dostęp online do wzorów obowiązujących dokumentów publicznych z ich opisem, a także z opisem podstawowych zabezpieczeń i sposobu weryfikacji ich autentyczności.

Osoba, która będzie wytwarzać, oferować, zbywać lub przechowywać w celu zbycia replikę dokumentu publicznego ma podlegać grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

W projekcie ustawy ustalono także hierarchię dokumentów publicznych (podzielono je na kategorie) w zależności od ich znaczenia dla bezpieczeństwa państwa oraz określono minimalne zabezpieczenia przed fałszerstwem (w rozporządzeniu do ustawy).

I tak, zaliczono do kategorii:

  • pierwszej — dokumenty najistotniejsze z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa (np.: dowód osobisty, paszport, dokumenty wydawane przez urzędy stanu cywilnego, niektóre dokumenty wydawane cudzoziemcom, tytuły wykonawcze wydawane przez sądy i referendarzy sądowych, dokumenty wynikające z czynności notarialnych, Karta Polaka, prawo jazdy i dowód rejestracyjny, a także niektóre legitymacje służbowe, np. policjantów);
  • drugiej — dokumenty istotne ze względu na bezpieczeństwo państwa, bezpieczeństwo gospodarcze i prawne, w tym m.in. dotyczące broni, międzynarodowego przewozu towarów niebezpiecznych, potwierdzające wykształcenie wyższe i specjalistyczne oraz świadectwa dojrzałości;
  • trzeciej — dokumenty mające wpływ na bezpieczeństwo obrotu gospodarczego i prawnego, w tym koncesje, pozwolenia, licencje, zaświadczenia, świadectwa i certyfikaty związane z bezpieczeństwem transportu, dokumenty potwierdzające kwalifikacje zawodowe, świadectwa ukończenia szkoły, legitymacje szkolne i studenckie oraz dokumenty uprawniające do różnego rodzaju ulg.

Ustawa ma określać także:

  • zasady opracowywania wzoru dokumentu publicznego (wzór takiego dokumentu będzie opracowywany przez jego emitenta we współpracy z Komisją do spraw dokumentów publicznych);
  • zasady wytwarzania blankietów dokumentów publicznych;
  • obowiązki emitentów dokumentów publicznych i funkcjonariuszy publicznych, którzy wykonują czynności urzędowe z ich użyciem, a także zasady przechowywania dokumentów publicznych oraz ich blankietów.

Zasadniczo przepisy ustawy mają obowiązywać po 6 miesiącach od daty ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw (dla części regulacji przewidziano inne terminy wejścia w życie).