Do 3 kwietnia br. wszystkie europejskie muzea, które nie działają w celu osiągnięcia zysku i które zostały otwarte lub znacznie odnowione od stycznia 2019 r., mogą się ubiegać o Europejską Nagrodę Muzealną Roku. Tę prestiżową nagrodę przyznaje od 1977 r. Europejskie Forum Muzeów (EMF).
Celem inicjatywy jest nagrodzenie najcenniejszych wydarzeń w europejskim sektorze muzealnym i inspirowanie do wprowadzania innowacji w muzeach.
Przedmiotem zgłoszenia mogą być wystawy czasowe lub „półstałe”. Muzea czy wystawy muszą być otwarte lub ukończone przed wizytą sędziowską (lato — wczesna jesień) i powinny być dostępne co najmniej do końca czerwca następnego roku. Surowy proces oceniania obejmujący wizyty w nawet 60 muzeach kończy się doroczną konferencją i ceremonią wręczenia nagród z udziałem 250–300 czołowych muzealników, na której kandydaci prezentują swoje muzea, ogłaszani są zwycięzcy oraz omawia się innowacyjne pomysły na działalność muzealną. Aplikacje muzeów, które brały udział w konkursie w ciągu czterech lat od poprzedniego wniosku, tj. w latach 2020–2023, nie zostaną uwzględnione.
W Polsce rolę punktu kontaktowego pełni Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów. Informacji na temat zasad udziału w konkursie udziela Andrzej Zugaj (e-mail: azugaj@nimoz.pl).
Szczegółowe informacje o naborze zamieszczone są na stronie Europejskiego Forum Muzeów.
W 2016 r. nagrodę EMYA otrzymało Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, a Europejskie Centrum Solidarności w Gdańsku zostało uhonorowane Nagrodą Muzealną Rady Europy. W kolejnych latach nominowane do nagrody EMYA były — w roku:
- 2017 — Muzeum Emigracji w Gdyni, Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, Muzeum Toruńskiego Piernika w Toruniu oraz Muzeum Śląskie w Katowicach (wyróżnienie);
- 2018 — Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach i Centrum Konserwacji Wraków Statków w Tczewie (oddział Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku);
- 2019 — Muzeum Farmacji im. mgr Antoniny Leśniewskiej — oddział Muzeum Warszawy, Pawilon Czterech Kopuł Muzeum Sztuki Współczesnej — oddział Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeum Pana Tadeusza — oddział Zakładu Narodowego Ossolińskich Ossolineum we Wrocławiu (wyróżnienie), Centrum Dialogu Przełomy — oddział Muzeum Narodowego w Szczecinie (wyróżnienie);
- 2020 — Muzeum Warszawy, Muzeum Miejskie w Żorach, Muzeum Polskiej Piosenki w Opolu, Dom Pamięci Żydów Górnośląskich — oddział Muzeum w Gliwicach oraz Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu;
- 2021 — Muzeum Książąt Czartoryskich, Muzeum Krakowa — oddział Thesaurus (wyróżnienie);
- 2022 — Dom Mikołaja Kopernika — oddział Muzeum Okręgowego w Toruniu (wyróżnienie).