- Weszły w życie przepisy, które wymuszają nowe podejście do obrotu zabytkami i dobrami kultury znajdującymi się w zbiorach publicznych
- Ogół zabytków i innych dóbr kultury stanowiących własność m.in. instytucji kultury zalicza się do zbiorów publicznych
- Nowym przepisom podlega większość zabytków lub innych dóbr kultury będących własnością państwowych i samorządowych instytucji kultury
- Od 25 listopada 2016 r. obowiązują nowe przepisy dotyczące pozwoleń na wywóz zabytków z Polski
- W przypadku niektórych zabytków można starać się o kolejne pozwolenie bez konieczności sprowadzania zabytku do Polski, co ułatwia międzynarodową wymianę dóbr kultury
- Szczególne zasady dotyczą zabytków wpisanych na Listę Skarbów Dziedzictwa
Jakie dokumenty są niezbędne przy zakupie zabytku z USA dla muzeum?
- Immunitet muzealny polega na zabezpieczeniu przed zatrzymaniem wwożonych do Polski na wystawę czasową dzieł sztuki
- Wniosek o objęcie ochroną rzeczy ruchomej składa do MKiDN organizator wystawy
- Ochrona prawna dzieła sztuki trwa maksymalnie 12 miesięcy od wwiezienia go na terytorium Polski
Muzeum zaproponowano przekazanie do zbiorów wydobytych legalnie w czasie budowy autostrady cennych zabytków.
- Jak powinno postąpić muzeum z takim znaleziskiem?
- Czy trzeba zastosować szczególne procedury opisane w Ustawie z 20 lutego 2015 r. o rzeczach znalezionych (dalej: ustawa o rzeczach znalezionych)?
• Większość znalezionych rzeczy powinna trafić do starosty • O tym, czy znaleziona rzecz ma wartość historyczną, naukową lub artystyczną, decyduje wojewódzki konserwator zabytków • Znaleziony zabytek lub materiał archiwalny przechodzi na własność Skarbu Państwa
Z § 3 ust. 6 Rozporządzenia Ministra Kultury z 30 sierpnia 2004 r. w sprawie zakresu, form i sposobu ewidencjonowania zabytków w muzeach (dalej: rozporządzenie) wynika obowiązek przeprowadzenia co 5 lat komisyjnej kontroli zgodności wpisów dokumentacji ewidencyjnej ze stanem faktycznym zbiorów.
- Na czym polega ta kontrola i jak należy ją przeprowadzić?
- Czy komisyjna kontrola zgodności jest równoznaczna z inwentaryzacją?
• Nabycie obiektu wątpliwego pochodzenia może narazić pracowników instytucji kultury na odpowiedzialność karną • Przed zakupem koniecznie trzeba sprawdzić obiekt w bazach dostępnych w kraju i za granicą • Bezwzględnie należy przechowywać całą dokumentację związaną z nabyciem obiektu
• Na instytucji kultury jako właścicielu zabytku wpisanego do rejestru lub ewidencji zabytków ciąży wiele obowiązków • Nabywając dzieła, instytucja kultury musi liczyć się z niebezpieczeństwem zakupu obiektu pochodzącego z nielegalnego źródła • Dlatego przed nabyciem należy sprawdzić źródło pochodzenia zabytku oraz prowadzić dokumentację podjętych działań
• Od 12 lipca 2012 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie narodowego zasobu bibliotecznego • Nowe rozporządzenie od podstaw reguluje funkcjonowanie narodowego zasobu bibliotecznego, odchodząc od rozwiązań dotychczas obowiązujących • Biblioteki, których zbiory nie znalazły się na nowym wykazie, będą musiały spełnić kryteria wskazane w nowym rozporządzeniu i uzyskać pozytywną opinię Rady do Spraw Narodowego Zasobu Bibliotecznego
• Instytucje kultury, które sprowadzają zagraniczne eksponaty na swoje wystawy, mogą uzyskać od Skarbu Państwa poręczenie wypłaty odszkodowania z tytułu zniszczenia, uszkodzenia lub kradzieży nieubezpieczonych eksponatów • Wniosek oraz niezbędne dokumenty należy złożyć do Departamentu Dziedzictwa Kulturowego MKiDN • Poręczenia udziela się tylko tym wystawcom, którzy zapewnią eksponatom bezpieczeństwo
• Aby otrzymać pozwolenie na wywóz zabytków za granicę, trzeba złożyć wniosek do wojewódzkiego konserwatora zabytków • Do wniosku należy dołączyć m.in. zdjęcie zabytków oraz dowody, że nie ulegnie on zniszczeniu lub uszkodzeniu i wróci do kraju w odpowiednim terminie • Wypożyczając swe zbiory za granicę, instytucja musi dołożyć należytej staranności, by obiekty wróciły do Polski o czasie i w niepogorszonym stanie