W Dz.U. z 28 maja 2019 r. pod poz. 992 opublikowano Ustawę z 12 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej — Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu oraz niektórych innych ustaw. Z nowelizacji wynika m.in., że IPN publikuje na stronie internetowej inwentarz archiwalny zawierający opis całego zasobu na poziomie jednostki archiwalnej w sposób pozwalający na identyfikację zagadnień lub osób, których dotyczą dokumenty.

Opis jednostki archiwalnej zawiera:

  • sygnaturę archiwalną;
  • nazwę zespołu (zbioru) archiwalnego lub wytwórcy materiałów archiwalnych;
  • tytuł jednostki archiwalnej identyfikujący rodzaj materiałów archiwalnych ze wskazaniem danych osobowych, takich jak: imię, nazwisko, data urodzenia, imię ojca, bądź zagadnień, których dotyczą;
  • formę fizyczną;
  • liczbę tomów;
  • miejsce przechowywania akt.

Opis jednostki archiwalnej można uzupełnić o: nazwę podzespołu archiwalnego, nazwę serii, nazwę podserii, sygnaturę mikrofilmu, sygnatury dawne, regest lub dodatkowe informacje o zawartości jednostki, kryptonim, liczbę kart lub stron, daty skrajne, a także numer rejestracyjny.

Każdy ma prawo wystąpić z wnioskiem do IPN o udostępnienie do wglądu dotyczących go dokumentów będących w zasobach IPN, a także o udostępnienie do wglądu dokumentów osobowych dotyczących pracownika lub funkcjonariusza organu bezpieczeństwa państwa.

W związku z tym, przez dokumenty:

  • wytworzone przy udziale wnioskodawcy przy operacyjnym zdobywaniu informacji przez organy bezpieczeństwa państwa — rozumie się także pomoce ewidencyjne, takie jak dzienniki rejestracyjne, inwentarze archiwalne, karty ewidencyjne i Zintegrowany System Kartotek Operacyjnych organów bezpieczeństwa państwa, jeżeli potwierdzają fakt rejestracji go w charakterze tajnego informatora lub pomocnika organów bezpieczeństwa państwa;
  • osobowe — rozumie się dokumenty związane z ubieganiem się o zatrudnienie, z pracą oraz z rozwiązaniem stosunku pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa.

Dokumenty zgromadzone przez IPN udostępniane w celu wykonywania zadań ustawowych, prowadzenia badań naukowych oraz publikacji materiału prasowego, które zdigitalizowano, udostępnia się w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku.

Nowelizacja uchyla art. 29a Ustawy z 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej — Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (dalej: ustawa o IPN), zgodnie z którym Prezes IPN, na wniosek, informował w ciągu 14 dni w formie zaświadczenia, czy dane osobowe wnioskodawcy są tożsame z danymi osobowymi, które znajdują się w katalogu funkcjonariuszy, współpracowników, kandydatów na współpracowników organów bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 5 ustawy o IPN, oraz innych osób, udostępnionym w Instytucie Pamięci od 26 listopada 2004 r. W związku z tym, wnioski o wydanie takiego zaświadczenia złożone i nierozpatrzone przed 12 czerwca 2019 r. pozostawia się bez rozpoznania.

Ustawa obowiązuje od 12 czerwca 2019 r.