W Dz.U. z 4 kwietnia 2023 r. pod poz. 641 opublikowano Ustawę z 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy — Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw.
Zmiany wprowadzono przede wszystkim do Ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (dalej: kp). Z nowych przepisów wynika m.in., że:
- strony mogą uzgodnić w umowie o pracę na okres próbny, że umowę tę przedłuża się o czas urlopu, a także o czas innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli wystąpią takie nieobecności; umowę o pracę na okres próbny zawiera się na okres nieprzekraczający: 1 miesiąca — w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony krótszy niż 6 miesięcy, a także 2 miesięcy — w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony wynoszący co najmniej 6 miesięcy i krótszy niż 12 miesięcy; strony mogą jednokrotnie wydłużyć w umowie o pracę na okres próbny te okresy, nie więcej jednak niż o 1 miesiąc, jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy;
- pracodawca nie może zakazać pracownikowi jednoczesnego pozostawania w stosunku pracy z innym pracodawcą lub jednoczesnego pozostawania w stosunku prawnym będącym podstawą świadczenia pracy innym niż stosunek pracy;
- pracownik zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy może raz w roku kalendarzowym wystąpić do pracodawcy z wnioskiem, złożonym w postaci papierowej lub elektronicznej, o zmianę rodzaju umowy o pracę na umowę o pracę na czas nieokreślony lub o bardziej przewidywalne i bezpieczne warunki pracy, w tym polegające na zmianie rodzaju pracy lub zatrudnieniu w pełnym wymiarze czasu pracy; nie dotyczy to pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę na okres próbny;
- jeżeli obowiązek pracodawcy przeprowadzenia szkoleń pracowników niezbędnych do wykonywania określonego rodzaju pracy lub pracy na określonym stanowisku wynika z postanowień układu zbiorowego pracy lub innego porozumienia zbiorowego, lub z regulaminu, lub przepisów prawa, lub umowy o pracę oraz w przypadku szkoleń odbywanych przez pracownika na podstawie polecenia przełożonego, szkolenia takie odbywają się na koszt pracodawcy oraz, w miarę możliwości, w godzinach pracy pracownika; czas szkolenia odbywanego poza normalnymi godzinami pracy pracownika wlicza się do czasu pracy;
- pracownikowi przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy, w wymiarze 2 dni albo 16 godzin, z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika; w okresie tego zwolnienia od pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia;
- dodano rozdział 1a dotyczący urlopu opiekuńczego (art. 1731–1733 kp), z którego wynika m.in., że pracownikowi przysługuje w ciągu roku kalendarzowego urlop opiekuńczy, w wymiarze 5 dni, w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych;
- pracownik wychowujący dziecko może, do ukończenia przez nie 8. roku życia, złożyć wniosek w postaci papierowej lub elektronicznej o zastosowanie wobec niego elastycznej organizacji pracy; wniosek składa się w terminie nie krótszym niż 21 dni przed planowanym rozpoczęciem korzystania z elastycznej organizacji pracy.
Ustawa obowiązuje od 26 kwietnia 2023 r.
Więcej o najnowszych zmianach w Kodeksie pracy przeczytają Państwo w kolejnych numerach Poradnika Instytucji Kultury.