W Dz.U. z 11 czerwca 2024 r. pod poz. 854 opublikowano Ustawę z 15 maja 2024 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw.

Zmiany wprowadzono do Ustawy z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (dalej: specustawa o uchodźcach). Nowelizacja wprowadza termin uznawania pobytu na terytorium Polski uchodźców z Ukrainy za legalny — do 30 września 2025 r. (wcześniej było to 30 czerwca 2024 r.).

Za obywatela Ukrainy w myśl specustawy o uchodźcach uważa się także nieposiadających obywatelstwa ukraińskiego:

  • małżonka obywatela Ukrainy,
  • małoletnie dziecko obywatela Ukrainy,
  • małoletnie dziecko małżonka obywatela Ukrainy

– o ile przybyli oni na terytorium Polski z terytorium Ukrainy w związku z prowadzonymi tam działaniami wojennymi i nie są obywatelami polskimi ani obywatelami innych niż Polska państw członkowskich UE.

Wprowadzono zasadę, że jeżeli PESEL nadano na podstawie oświadczenia, Karty Polaka, innego dokumentu ze zdjęciem umożliwiającego ustalenie tożsamości lub dokumentu potwierdzającego urodzenie, obywatel Ukrainy ma obowiązek potwierdzić swoją tożsamość w dowolnym organie gminy na podstawie ważnego dokumentu podróży w ciągu 60 dni od daty wydania dokumentu podróży (art. 13a–13d specustawy o uchodźcach).

W sytuacji dużego napływu obywateli Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Polski z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa, minister spraw wewnętrznych może, w drodze rozporządzenia, wprowadzić na czas oznaczony, możliwość potwierdzenia przy nadawaniu PESEL tożsamości obywatela Ukrainy, którego pobyt na terytorium Polskiej uznaje się za legalny, na podstawie innego dokumentu niż ważny dokument podróży, mając na uwadze konieczność zapewnienia ochrony tym obywatelom Ukrainy (art. 4a specustawy o uchodźcach).

Nowelizacja wprowadza szereg innych zmian w zakresie pobytu i funkcjonowania w Polsce uchodźców z Ukrainy, a także zmienia kilka ustaw, które dotyczą podobnych zagadnień.

Nowelizacja zasadniczo wejdzie w życie 1 lipca 2024 r.