Gminny ośrodek kultury (GOK) zgodnie ze swoim statutem prowadzi działalność gospodarczą w formie kuchni-jadłodajni. Za poprzedniego dyrektora instytucji działalność ta nie przynosiła zysków, ale nowy dyrektor ma plan naprawczy, który chciałby wprowadzić w życie. Niestety organizator chce zmienić statut, aby instytucja zaprzestała prowadzenia tej działalności i w konsekwencji zwolniła pracowników zatrudnionych przy prowadzeniu kuchni-jadłodajni. Dotacja od organizatora nie pokrywa nawet kosztów wynagrodzeń i wydatków stałych, zatem GOK, aby się utrzymać, musi prowadzić dodatkową działalność inną niż kulturalna. Z pewnością zwolnieni pracownicy wniosą pozwy do sądu pracy, a ten rozstrzygnie na ich korzyść, więc pojawią się dodatkowe koszty dla instytucji.
Czy zmiana statutu przed radę gminy mająca na celu zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej i pozbycie się pracowników jest zgodna z prawem?
Wojewoda Śląski w rozstrzygnięciu nadzorczym z 28 marca 2025 r. (nr NPII.4131.1.195.2025) stwierdził nieważność uchwały rady gminy w zakresie przepisów statutu dotyczących możliwości powołania zastępcy dyrektora instytucji kultury.
W statucie miejsko-gminnego ośrodka kultury zapisano, że do składania oświadczeń woli w imieniu MGOK uprawniony jest dyrektor, zaś w zakresie praw i obowiązków majątkowych ośrodka — dyrektor oraz główny księgowy. Instytucja na podstawie porozumienia korzysta z tzw. centrum usług wspólnych (CUW). Porozumienie określa zakres usług, w tym funkcję głównego księgowego. Dyrektor CUW zgłasza nieprawidłowość w statucie odnośnie do tego zapisu, który skutkuje wpisywaniem głównego księgowego obok dyrektora MGOK jako strony zawieranych umów.
Dyrektor CUW argumentuje, że główna księgowa nie jest pracownikiem MGOK i umowy te może jedynie kontrasygnować.
Czy wobec tego zapis w statucie należy usunąć i czy wystarczy działać zgodnie z art. 54 ust. 3 pkt 3 Ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (dalej: ustawa o finansach publicznych), na podstawie którego wymagana jest akceptacja głównego księgowego pod umowami powodującymi zobowiązania finansowe?
Jak wygląda procedura zmiany nazwy instytucji kultury?
Wojewoda Łódzki w rozstrzygnięciu nadzorczym z 16 stycznia 2025 r. (nr PNIK-I.4131.1030.2024) odniósł się do postanowień uchwały rady gminy dotyczących trybu powołania dyrektora instytucji kultury.
Wojewoda Śląski w rozstrzygnięciu nadzorczym z 22 stycznia 2025 r. (nr NPII.4131. 1.43.2025) stwierdził nieważność uchwały rady gminy w części dotyczącej określenia postanowień statutu biblioteki o prowadzeniu działalności innej niż kulturalna.
Wojewoda Śląski w rozstrzygnięciu nadzorczym z 15 listopada 2024 r. (nr NPII.4131.1.873.2024) stwierdził nieważność uchwały rady gminy, która dotyczyła opłat za pobyt w klubie seniora działającym w strukturach gminnego ośrodka kultury.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z 24 października 2024 r. (sygn. akt II SA/Łd 634/24) odniósł się do treści statutu instytucji kultury, w tym zakresu jej działalności podstawowej.
Filharmonia prowadzi działalność statutową w budynku, którego właścicielem jest gmina (miasto), a podstawą korzystania z budynku jest umowa użyczenia. W tym roku filharmonia otrzymała dotację na zakup i montaż instalacji fotowoltaicznej wraz z magazynem energii.
Czy instytucja kultury powinna wprowadzić do statutu postanowienia o ewentualnej odsprzedaży niewykorzystanej energii i przeznaczeniu przychodów na cele statutowe?
Wojewoda Podkarpacki w rozstrzygnięciu nadzorczym z 4 września 2024 r. (nr P.II.4131.2.313.2024) stwierdził nieważność uchwały rady gminy w zakresie treści statutu instytucji kultury.
Wojewoda Lubelski w rozstrzygnięciu nadzorczym z 30 września 2024 r. (nr PN-II.4131.337.2024) stwierdził nieważność uchwały rady gminy w części ogłaszającej tekst jednolity statutu instytucji kultury.
Wojewoda Śląski w rozstrzygnięciu nadzorczym z 9 sierpnia 2024 r. (nr NPII.4131.1.706.2024) stwierdził nieważność uchwały rady miejskiej w sprawie zmiany statutu instytucji kultury w zakresie możliwości tworzenia innych placówek kulturalnych w ramach istniejącej i funkcjonującej instytucji kultury.