Wojewoda Śląski 3 kwietnia 2024 r. wydał rozstrzygnięcie nadzorcze (nr NPII.41-31.1.287.2024), w którym odniósł się do zakresu istotnego naruszenia prawa w uchwale rady gminy wprowadzającej statut biblioteki publicznej.
Biblioteka działa w strukturze ośrodka kultury, więc nie jest samodzielną jednostką.
Czy w takiej bibliotece musi być kierownik biblioteki, nawet gdy nie ma innych pracowników?
Podczas kontroli Regionalnej Izby Obrachunkowej wykazano m.in. brak aktu powołania biblioteki publicznej. Zgodnie z art. 11 Ustawy z 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach (dalej: ustawa o bibliotekach), biblioteka stanowiąca samodzielną jednostkę organizacyjną działa na podstawie aktu o utworzeniu biblioteki oraz statutu nadanego przez organizatora. Biblioteka dysponuje dokumentami, które potwierdzają jej istnienie od lat 40. XX w., ale w zasobach biblioteki i urzędu gminy nie ma aktu jej utworzenia. Biblioteka dysponuje statutami z lat 1987 i 1992, w których informuje się, że utworzono ją na mocy uchwały rady narodowej, co potwierdza istnienie uchwały powołującej bibliotekę w okresie PRL. Uchwała taka znajduje się prawdopodobnie w archiwum państwowym. Biblioteka ma też statut (ostatni z 2016 r.) zawierający wszystkie elementy, które powinien zawierać akt powołania (nazwę, siedzibę, teren i zakres działania biblioteki, źródła finansowania), a także dokumentację potwierdzającą nadanie aktu powołania przez organy samorządowe w okresie PRL. Ponadto biblioteka jest wpisana do rejestru instytucji kultury od 2002 r. Takiego wpisu dokonuje się jednak na podstawie aktu o utworzeniu biblioteki, o którym mowa w ustawie o bibliotekach.
Czy to oznacza, że w tym przypadku wpis biblioteki do rejestru instytucji kultury jest prawidłowy?
Czy trzeba podjąć działania, aby odszukać uchwały rady narodowej, czy może należy starać się o wydanie aktu o utworzeniu, którego wymaga ustawa o bibliotekach?
Czy na podstawie wymienionych dokumentów posiadanych przez bibliotekę i urzędu gminy można uznać, że biblioteka ma akt powołania i może nadal funkcjonować?

Biblioteka główna chce zawiesić działalność filii bibliotecznej. Filia musi opuścić dotychczasową siedzibę z powodu wypowiedzenia umowy najmu. Trwają poszukiwania nowej siedziby, ale to może potrwać.
Na jak długo dyrektor biblioteki głównej może zawiesić działalność tej filii?
• Jeśli organizator nie dostosował jeszcze statutu biblioteki do nowych przepisów, warto aby z taką inicjatywą wystąpił dyrektor • Od 1 stycznia 2012 r. w statucie musi się znaleźć wskazanie źródeł finansowania działalności biblioteki • Warto przypilnować, aby w statucie nie znalazło się błędne stwierdzenie, że „biblioteka publiczna jest jednostką organizacyjną gminy”