W Dz.U. z 11 sierpnia 2023 r. pod poz. 1598 opublikowano Ustawę z 16 czerwca 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.

Nowelizacja dotyczy m.in. faktur ustrukturyzowanych określonych w nowych przepisach art. 106ga–106gd Ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT).

Z nowych przepisów wynika m.in., że podatnicy mają obowiązek wystawiać faktury ustrukturyzowane przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur. Obowiązek ten nie dotyczy wystawiania faktur:

  • przez podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju,
  • przez podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju, który posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, przy czym to stałe miejsce prowadzenia działalności nie uczestniczy w dostawie towarów lub świadczeniu usług, dla których wystawiono fakturę,
  • przez podatnika korzystającego z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 7, 7a i 9 ustawy o VAT, dokumentujących czynności rozliczane w tych procedurach,
  • na rzecz nabywcy towarów lub usług będącego osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej,
  • w przypadku odpowiednio udokumentowanych dostaw towarów lub świadczenia usług, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 106s ustawy o VAT.

Faktura ustrukturyzowana jest wystawiana i otrzymywana przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur za pomocą oprogramowania interfejsowego, w postaci elektronicznej i zgodnie ze wzorem dokumentu elektronicznego w rozumieniu Ustawy z 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.

W przypadku gdy:

  • miejscem świadczenia jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego lub
  • nabywcą jest podmiot nieposiadający siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, lub
  • nabywcą jest podmiot nieposiadający siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju, który posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, przy czym to stałe miejsce prowadzenia działalności nie uczestniczy w nabyciu towaru lub usługi, dla którego wystawiono fakturę

– faktura ustrukturyzowana jest udostępniana nabywcy w sposób z nim uzgodniony.

Podatnik ma obowiązek oznaczenia faktury ustrukturyzowanej kodem umożliwiającym dostęp do tej faktury w Krajowym Systemie e-Faktur oraz umożliwiającym weryfikację danych zawartych na tej fakturze, w przypadku:

  • udostępnienia jej nabywcy, o którym mowa wyżej, w sposób inny niż przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur, lub
  • użycia tej faktury poza Krajowym Systemem e-Faktur.

W przypadku faktur elektronicznych podatnik dokonujący sprzedaży lub upoważniona przez niego do wystawiania faktur osoba trzecia przesyła je lub udostępnia nabywcy w sposób z nim uzgodniony, zachowując je jednocześnie w swojej dokumentacji (art. 106gc ustawy o VAT).

Z art. 145l ustawy o VAT wynika zaś, że od 1 lipca 2024 r. do 31 grudnia 2024 r. podatnicy obowiązani do wystawiania faktur ustrukturyzowanych:

  • u których sprzedaż jest zwolniona podmiotowo od VAT (art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT) lub wykonujący wyłącznie czynności zwolnione przedmiotowo od VAT,
  • dokonujący czynności dokumentowanych fakturami, o których mowa w art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy o VAT, w tym paragonami fiskalnymi uznanymi za faktury

– mogą wystawiać faktury elektroniczne lub faktury w postaci papierowej.

Od 1 lipca 2024 r. do 31 grudnia 2024 r. faktury elektroniczne lub faktury w postaci papierowej mogą być wystawiane w przypadku czynności dokumentowanych fakturami wystawionymi przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Ustawa w większości przepisów wejdzie w życie 1 stycznia 2024 r.