Jak informuje Narodowy Instytut Dziedzictwa, 10 grudnia 2018 r. Prezydent Andrzej Duda w Teatrze Narodowym w Warszawie podczas uroczystej Gali „100 Pomników Historii na stulecie odzyskania niepodległości” wręczył oficjalne dokumenty potwierdzające uznanie kolejnych zabytków za Pomniki Historii.

Do tego elitarnego grona dołączyły następujące obiekty:

  1. Zespół kościoła pod wezwaniem Chrystusa Króla i św. Rocha w Białymstoku,
  2. Najstarsza kopalnia ropy naftowej w miejscowości Bóbrka (woj. podkarpackie),
  3. Zamek Piastów Śląskich z renesansową bramą i kaplicą zamkową pod wezwaniem św. Jadwigi — nekropolią Piastów w Brzegu (woj. opolskie),
  4. Zespół pałacowo-parkowy w Dobrzycy (woj. wielkopolskie),
  5. Stocznia Gdańska — miejsce narodzin Solidarności (Gdańsk),
  6. Pałacyk Henryka Sienkiewicza wraz z zabytkowym parkiem i aleją lipową w Oblęgorku (woj. świętokrzyskie),
  7. Kościół odpustowy pod wezwaniem św. Anny w Oleśnie (woj. opolskie),
  8. Zespół staromiejski w Przemyślu (woj. podkarpackie),
  9. Twierdza Przemyśl (woj. podkarpackie),
  10. Kolegiata pod wezwaniem Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Pułtusku (woj. mazowieckie),
  11. Pokamedulski zespół klasztorny Pustelnia Złotego Lasu w Rytwianach (woj. świętokrzyskie),
  12. Zespół staromiejski wraz z klasztorem Sióstr Klarysek w Starym Sączu (woj. małopolskie),
  13. Zespół kolegiaty pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny wraz z reliktami kościoła pod wezwaniem św. Mikołaja oraz grodzisko w Wiślicy (woj. świętokrzyskie),
  14. Katedra pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny we Włocławku (woj. kujawsko-pomorskie).

Procedurę występowania z wnioskiem do MKiDN w sprawie uznania przez Prezydenta RP zabytku nieruchomego za Pomnik Historii koordynuje NID:

  • wydaje opinię co do zasadności uznania
  • obiektu za Pomnik Historii,
  • przygotowuje projekt rozporządzenia Prezydenta RP wraz z uzasadnieniem i załącznikiem graficznym,

a także:

  • monitoruje stan Pomników Historii, a poprzez organizację corocznych Spotkań Opiekunów Pomników Historii promuje i buduje ich silną markę,
  • jest właścicielem oficjalnego logotypu Pomnika Historii.

Pomniki Historii ustanawiane są w Polsce od 1994 r. Z każdym rokiem lista najcenniejszych obiektów sukcesywnie powiększa się. Znajdują się na niej obiekty o szczególnych wartościach materialnych i niematerialnych oraz znaczeniu dla dziedzictwa kulturowego naszego kraju. Do tego elitarnego grona mogą dołączać obiekty architektoniczne, krajobrazy kulturowe, układy urbanistyczne lub ruralistyczne, zabytki techniki, obiekty budownictwa obronnego, parki i ogrody, cmentarze, miejsca pamięci najważniejszych wydarzeń lub postaci historycznych oraz stanowiska archeologiczne.