To projekt o charakterze systemowym, który podejmuje temat poprawy dostępności kultury poprzez włączanie osób z niepełnosprawnościami i seniorów w działania instytucji kultury.

W tym celu, jak informuje na swojej stronie internetowej NCK, podpisano umowę o dofinansowanie z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej — instytucją zarządzającą programem Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego (FERS). W budżecie projektu jest 30 mln zł.

Projektowanie uniwersalne kultury będzie przede wszystkim bardzo szeroko zakrojonym działaniem profesjonalizacyjnym, adresowanym do instytucji kultury.

Projekt potrwa 3,5 roku, do 31 marca 2027 r. i jest kolejnym przedsięwzięciem NCK mającym na celu poprawę dostępności instytucji kultury — zarówno projektowania, jak i realizacji oferty kulturalnej — oraz otwarcie instytucji na współpracę z osobami z niepełnosprawnościami i seniorami.

Będąc aktywnymi uczestnikami przedsięwzięć kulturalnych, realizowanych w sposób partycypacyjny, osoby te pośrednio staną się beneficjentami programu.

Projekt Projektowanie uniwersalne — dostępność w instytucjach kultury finansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach działania 3.3 „Systemowa poprawa dostępności” priorytetu III „Dostępność i usługi dla osób z niepełnosprawnościami” programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021–2027. Realizowany jest przez Narodowe Centrum Kultury we współpracy z Państwowym Funduszem Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych — instytucją odpowiedzialną za aktywizację osób z niepełnosprawnościami, która w ostatnich latach współpracowała z MKiDN, m.in. przy programie Kultura bez barier. PFRON przede wszystkim będzie wsparciem eksperckim.

W ramach projektu — NCK m.in.:

  • przygotuje program szkoleniowo-grantowy dla około 80 instytucji kultury:
    • każda z nich zostanie zaproszona do rozbudowanego procesu szkoleń i tutoringu, dzięki którym wypracują własną formułę dostępności i współpracy z osobami z niepełnosprawnościami;
    • a następnie najlepiej działające instytucje zrealizują — w formie grantowej — najciekawsze przedsięwzięcia kulturalne;
    • na granty dla 60 instytucji NCK przeznaczy od 150 000 do nawet 0,5 mln zł, przy czym do 45% środków każdorazowo będzie przeznaczone na niezbędne doposażenie grantobiorców;
  • uruchomi program przygotowania do staży, praktyk, wolontariatu i zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami dla około 45 instytucji kultury;
  • przeprowadzi program szkoleniowy dla zespołów instytucji kultury i koordynatorów dostępności. Na program składa się:
    • rozbudowany cykl szkoleń dla około 30 instytucji kultury, które już posiadają doświadczenie we współpracy z osobami z niepełnosprawnościami lub seniorami i chcą rozbudowywać swoje kompetencje,
    • kompleksowe szkolenie dla około 90 koordynatorów dostępności w instytucjach kultury, przy czym w rekrutacji pierwszeństwo będą miały zgodnie z ideą samorzecznictwa osoby z niepełnosprawnościami,
    • zróżnicowane szkolenia z różnych dziedzin i zagadnień odnoszących się do projektowania uniwersalnego i dostępności dla około 200 instytucji i organizacji pozarządowych oraz dla około 800 osób;
  • uruchomi pilotażowe Centrum Kompetencji, które świadczyć będzie wsparcie dostępnościowe dla instytucji kultury — przede wszystkim pomagać w realizacji przedsięwzięć kulturalnych i artystycznych dostępnych dla osób z niepełnosprawnościami.

Jak podkreśla NCK na swojej stronie internetowej, poszczególne komponenty projektu skierowane są w szczególności do publicznych instytucji kultury jako podmiotów realizujących zadania w obszarze kultury i odpowiedzialnych za animowanie społeczności lokalnych. Bezpośrednie działania skierowane będą do pracowników, współpracowników i wolontariuszy instytucji.