W Dz. Urz. Monitor Polski z 28 grudnia 2023 r. poz. 1470 opublikowano Uchwałę nr 242 Rady Ministrów z 8 grudnia 2023 r. w sprawie „Krajowego programu ochrony zabytków i opieki nad zabytkami na lata 2023–2026″.

Ustanowiony uchwałą program określa załącznik do uchwały. Program jest finansowany ze środków budżetu państwa z części 24 — „Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego”, a łączna kwota środków na realizację programu wynosi 55 796 050 zł w całym okresie jego realizacji.

Jako podmiot wiodący, program realizuje Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Realizatorami programu są także: Narodowy Instytut Dziedzictwa, Narodowy Instytut Konserwacji Zabytków, Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku, oraz inne podmioty — w zależności od potrzeb. Realizację programu koordynuje oraz sprawuje nad nią nadzór minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego przez powołany przez siebie Zespół do spraw Programu.

W określonej diagnozie, program w wyznaczonych trzech obszarach opisuje zagadnienia z zakresu:

  • organizacja i zadania organów ochrony zabytków;
  • stan zachowania zabytków w Polsce — rola i znaczenie form ochrony zabytków oraz systemów informacji o zabytkach;
  • komunikacja, porozumienie i współpraca w obszarze ochrony zabytków w Polsce.

Wśród założeń programu na lata 2023–2026 wskazano cel główny, czyli zwiększenie odporności zasobu zabytkowego w Polsce, natomiast cele szczegółowe to:

  • weryfikacja wybranego zasobu zabytków i wzmocnienie narzędzi ochrony dziedzictwa o wyjątkowej wartości,
  • wzmocnienie potencjału organizacyjnego systemu ochrony zabytków,
  • rola zabytków w zrównoważonym rozwoju (edukacja i partycypacja).

Uchwała obowiązuje od 29 grudnia 2023 r.