Anna Gotkowska

radca prawny, specjalista z zakresu prawa pracy

Czym się różni premia od nagrody i jak je prawidłowo wprowadzić w instytucji kultury?

Obecnie w instytucji obowiązuje premia regulaminowa. Dyrektor chce ją zmienić na uznaniową.
W jaki sposób to należy zrobić, jeżeli w trwających już umowach z pracownikami nie było informacji o tym, że przysługuje im premia regulaminowa? Czy należy podpisać z nimi wypowiedzenie warunków pracy, czy porozumienie zmieniające dotyczące premii?

Dodatek specjalny za jeden miesiąc w podstawie wymiaru wynagrodzenia urlopowego i zasiłku chorobowego

W październiku br. pracownikowi instytucji wypłacono dodatek specjalny za organizację imprezy (jednorazowy, w wysokości 10% wynagrodzenia zasadniczego). Zapis w regulaminie wynagradzania pracowników o wynagrodzeniu za czas urlopu i za czas choroby nie mówi o tym, aby dodatek specjalny uwzględniać w jego podstawie.
Czy dodatek ten powinien być wliczony do podstawy urlopowej w listopadzie?
Czy należy go uwzględnić w podstawie zasiłku chorobowego (średnia z 12 miesięcy), czy prawidłowe będzie pominięcie tego składnika, skoro jest on jednorazowy i dotyczy jednorazowego działania pracownika?

Informacja o warunkach zatrudnienia dla nowego pracownika

Pytania dotyczą informacji o warunkach zatrudnienia na podstawie art. 29 § 3 Ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (dalej: kp).
W instytucji kultury, w której jest wprowadzony regulamin pracy i regulamin wynagradzania, obowiązuje podstawowy i równoważny system czasu pracy.
Czy w informacji o warunkach zatrudnienia dla pracownika:

  • zatrudnionego na 1/2 etatu, który pracuje 8 godzin — wpisać jedną przerwę wliczaną do czasu pracy, a dla pracownika, który pracuje 12 godzin — dwie przerwy, czy lepiej jest podać trzy warianty przerw,
  • pracującego od poniedziałku do piątku 8 godzin, który nie ma nadgodzin, wpisywać punkty dotyczące zasad pracy w godzinach nadliczbowych i rekompensaty za nią?

Czy w informacji o warunkach zatrudnienia można ogólnie zapisać, że:

  • w zakładzie pracy nie ma pracy na zmiany lub przemieszczania się między miejscami wykonywania pracy,
  • instytucja kultury nie tworzy ZFŚS, a wypłaca świadczenie urlopowe,
  • pracodawca zapewnia szkolenia,
  • wymiar urlopu pracownika zależy od stażu pracy,
  • praca zdalna jest udzielana na wniosek pracownika (instytucja nie wprowadza pracy zdalnej do regulaminu pracy)?

Pracodawca ma obowiązek poinformować nowo zatrudnionego pracownika o warunkach zatrudnienia. W przypadku m.in. pracy w godzinach nadliczbowych i rekompensaty za nią może to zrobić poprzez wskazanie odpowiednich przepisów prawa pracy (art. 29 § 31 kp). Teatr zatrudnia aktorów i jest zobowiązany do stosowania w pierwszej kolejności przepisów Ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (dalej: ustawa o działalności kulturalnej). Ustawa ta (art. 26a § 1) odwołuje się do przepisów kp. W regulaminie pracy i wynagradzania teatru jest tylko mowa o tzw. trzecich zajęciach oraz o rekompensacie za nie. Czy dla wszystkich nowo zatrudnionych pracowników (nie tylko aktorów) w informacji o warunkach pracodawca powinien zamieścić zapis odwołujący się do poszczególnych przepisów kp dotyczących pracy w godzinach nadliczbowych i ich rekompensaty (art. 151–1513 i art. 15111 kp), czy raczej zapisać, że zasady dotyczące pracy w godzinach nadliczbowych i ich rekompensaty są określone w przepisach ustawy o działalności kulturalnej oraz regulaminie wynagradzania? Czy informacja dotycząca pracy w godzinach nadliczbowych i jej rekompensaty powinna być inaczej zapisana dla aktorów, a inaczej dla pozostałych pracowników?

Okres trwania umowy-zlecenia

Instytucja kultury ma dwa punkty biblioteczne.
Jaką umowę-zlecenia należy zawrzeć z osobą prowadzącą punkt biblioteczny — czy podpisywaną co roku, czy też może to być umowa na dłuższy okres?

Nagroda okolicznościowa z MKiDN

Samorządowa instytucja kultury współprowadzona przez MKiDN obchodzi w tym roku 45-lecie działalności. W związku ze swoim dorobkiem instytucja otrzymała z MKiDN zbiorową nagrodę okolicznościową, którą chciałaby przeznaczyć m.in. na nagrody okolicznościowe z racji obchodów jubileuszu dla pracowników instytucji.
Czy nagroda może być wypłacona również dla kierownika organizacyjnego, głównego księgowego i dyrektora instytucji?
Czy z racji otrzymania nagrody na instytucji ciążą jakieś obowiązki podatkowe?

Ingerencja organizatora w podwyżki dla pracowników instytucji kultury

Z uwagi na to, że w instytucji kultury pensje w większości przypadków były na poziomie minimalnej krajowej, dyrektor zaplanował podwyżki wynagrodzeń, które nie przekroczą środków ujętych na wynagrodzenia w planie finansowym i nie spowodują zwiększenia przyznanej dotacji podmiotowej. W części planu finansowego dotyczącej wynagrodzeń instytucja posiada oszczędności. Instytucja otrzymuje środki z dotacji w transzach, ale nie na zasadzie refundacji.
Razem z uchwałą dotyczącą przyznania dotacji na działalność bieżącą instytucji kultury w 2023 r. dyrektor otrzymał pismo, z którego wynika, że uruchomienie środków na podwyżki wynagrodzeń w 2023 r. wymaga bezwzględnie zgody zarządu powiatu (organizatora), a środki wypłacane przed decyzją zarządu nie będą refundowane. Pismo to nie miało rangi uchwały ani zarządzenia.
Czy dyrektor powinien bezwzględnie stosować się do zalecenia organizatora? Czy może zostać za ukarany za niezastosowanie się do takich zaleceń?
Czy organizator może wymagać od dyrektora instytucji kultury przedstawienia wniosku lub prośby o możliwość podwyższenia pensji pracownikom?
Czy dyrektor, jako osoba zarządzająca instytucją, samodzielnie podejmuje decyzje związane z podwyższeniem pensji pracownikom?

Zmiana siedziby instytucji kultury a umowy o pracę

Niedawno biblioteka miejska rozpoczęła działalność w nowej siedzibie.
Czy w związku ze zmianą adresu należy zmienić pracownikom umowy o pracę?

Dodatek funkcyjny dla dyrektora, jego zastępcy i głównego księgowego w regulaminie wynagradzania

W obowiązującym w instytucji regulaminie wynagradzania widnieje zapis, że dodatek funkcyjny przysługuje za pełnienie funkcji kierowniczej na stanowiskach dyrektora, jego zastępcy i głównego księgowego.
Czy taki zapis jest mniej korzystny niż w Ustawie z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (dalej: ustawa o działalności kulturalnej) dotyczący określenia stanowisk kierowniczych w instytucjach kultury?

Zaliczenie lat pracy w gospodarstwie rolnym do stażu pracy

W trakcie pobierania nauki w szkole średniej pracownica pracowała w gospodarstwie rolnym rodziców. Poświadczają to świadkowie. Ponadto jej nauka oraz praca przebiegały następująco.
Ukończyła:

  • 31 maja 2002 r. szkołę średnią z maturą (szkoła oddalona była 15 km od miejsca zamieszkania, czas dojazdu do szkoły to około 20 minut),
  • 1 czerwca 2005 r. – studia licencjackie,
  • 4 lipca 2007 r. – studia magisterskie,

Okresy zatrudnienia to: 2 grudnia 2002 r. — 31 marca 2006 r., 12 kwietnia — 31 października 2006 r., 15 listopada 2006 r. — 14 maja 2010 r., 1 października 2010 — 31 grudnia 2011 r., 1 stycznia 2012 r. — nadal.
Jaki okres można wliczyć do lat pracy uprawniających do przyznania nagrody jubileuszowej?

Dodatek do pensji za przejście na emeryturę

Instytucja kultury chce w regulaminie wynagradzania umieścić zapis, że na dwa lata przed osiągnięciem wieku emerytalnego i zadeklarowaniem przejścia na emeryturę otrzymuje się dodatek do wypłaty w określonej kwocie, np. 800 zł.
Czy jest to dopuszczalne?
Czy taki zapis dotyczy także dyrektora?

Nagrody roczne dla pracowników

Instytucja kultury chce wypłacić po raz pierwszy wszystkim pracownikom nagrody roczne. W obowiązującym w instytucji kultury regulaminie wynagradzania znajduje się zapis, z którego wynika, że:

  • w ramach posiadanych środków finansowych na wynagrodzenia pracowników, którzy wzorowo wypełniają swoje obowiązki, przejawiają inicjatywę w pracy oraz podnoszą jej wydajność i jakość, mogą być przyznawane nagrody pieniężne;
  • nagrody te mają charakter uznaniowy i ich przyznanie uzależnione jest od subiektywnej oceny pracodawcy. Nagroda określona jest kwotowo, a jej wysokość uzależniona od sytuacji finansowej instytucji kultury.

Czy taki zapis w regulaminie wystarczy, aby przyznawać wszystkim pracownikom nagrody roczne, czy też należy coś zmienić?
Czy w związku z wypłatą takiej nagrody konieczne jest utworzenie funduszu nagród?
Czy w regulaminie wynagradzania powinien być zapis, jaką kwotę zabezpiecza się rocznie na nagrody roczne, i czy należy ująć ją w planie finansowym?
Czy kwotę przeznaczoną na fundusz nagród powinno przelewać się na osobny rachunek bankowy?
Czy dyrektor, przyznając pracownikom nagrody roczne, powinien wystosować do każdego pracownika pismo informujące o przyznaniu takiej nagrody?

Trzynastka w instytucji kultury na podstawie regulaminu wynagradzania

Czy brak przepisów dotyczących trzynastek w instytucji kultury jest zgodny z Konstytucją RP, czyli jej zapisem o równym traktowaniu?