fundusz instytucji kultury

Nie można zwiększyć funduszu instytucji kultury

Miejskie centrum kultury (dalej: MCK) powstało w 1994 r. Tworząc instytucję, organizator przekazał jej budynek, którego nie był właścicielem, lecz miał jedynie zgodę na jego użytkowanie. Gmina uzyskała tytuł własności tej nieruchomości na podstawie decyzji wojewody dopiero rok później. W 2015 r. rada miasta zdecydowała o przekazaniu MCK w nieodpłatne użytkowanie nieruchomości zabudowanej. Dokładne warunki miały być określone w umowie, której do tej pory nie zawarto.
Po wyksięgowaniu niezamortyzowanej części wartości początkowej podlegających amortyzacji aktywów trwałych otrzymanych nieodpłatnie lub sfinansowanych z dotacji, stan funduszu oraz pokrycia straty będą ujemne. Ponadto na koncie „Rozliczenie wyniku finansowego lat ubiegłych” są zaksięgowane straty z lat 2000–2005 (sprawozdania finansowe za te lata nie zostały zatwierdzone).
Jak rozwiązać ten problem?

Przeksięgowanie środków trwałych na rozliczenia międzyokresowe przychodów po zmianach

  • Instytucja kultury ma obowiązek przenieść na rozliczenia międzyokresowe przychodów wartość odpowiadającą niezamortyzowanej części wartości początkowej podlegających amortyzacji aktywów trwałych otrzymanych nieodpłatnie lub sfinansowanych z dotacji, których wartość zwiększyła przed 1 stycznia 2012 r. jej fundusz
  • Po 2012 r. wszelkie zwiększenia wartości środków trwałych, które wcześniej były ewidencjonowane funduszowo, należy księgować za pomocą konta rozliczeń międzyokresowych przychodów
  • Ewidencja księgowa zakupu środków trwałych z własnych środków instytucji kultury nie zmieniła się

Zmiana planu kont związana z nowelizacją ustawy o działalności kulturalnej

Instytucja w swoim planie kont posiada konta: 800 „Fundusz instytucji — mienie wydzielone” i 801 „Fundusz instytucji — mienie nabyte”.
Czy w związku z ostatnimi zmianami należy utworzyć następne konto 803 „Fundusz rezerwowy” i przeksięgować na to konto zysk za 2014 r. zaksięgowany dotychczas na koncie „Fundusz instytucji — mienie nabyte”?
Czy zamiast konta funduszu nabytego można utworzyć konto „Fundusz rezerwowy”, na który zostanie przeksięgowany zysk za 2014 r.?
Czy wartość niezamortyzowanej części środka trwałego (otrzymanego nieodpłatnie od organizatora w momencie tworzenia instytucji) należy przenieść na rozliczenia międzyokresowe przychodów?

Budynki i grunty w księgach rachunkowych instytucji kultury po zmianie przepisów

  • Nie wszystkie środki trwałe trzeba wyksięgować z funduszu instytucji kultury
  • Gruntów nie amortyzuje się, a zatem ich wartości nie należy przeksięgowywać
  • Każda instytucja kultury posiada mienie wydzielone

Fundusz instytucji kultury a amortyzacja środków trwałych

W 2006 r. biblioteka została odłączona od gminy i z chwilą wpisu do rejestru organizatora stała się instytucją kultury mającą osobność prawną.
Fundusz instytucji kultury to mienie wydzielone przez organizatora, które w bilansie zamknięcia jednostki budżetowej zostało wykazane jako pozycje:

  • Pasywa A.I. 7000 zł i
  • Aktywa A.II.1.3 Urządzenia techniczne i maszyny 7000 zł (wartość początkowa środków trwałych 15 000 zł – umorzenie 8000 zł = 7000 zł).

Suma bilansowa wyniosła 7000 zł. Ten bilans zamknięcia jednostki budżetowej był jednocześnie bilansem otwarcia nowej instytucji kultury.

Następnie biblioteka:

  • w 2007 r. kupiła wyposażenie komputerowe, co zaewidencjonowano na podstawie faktury zakupu Wn 011/Ma 201 i rozliczono koszty amortyzacji Wn 401/Ma 070. Przy czym koszty amortyzacji wlicza się do wyniku finansowego i powoduje to stratę, o którą stopniowo zmniejsza się fundusz instytucji kultury;
  • w 2012 r. otrzymała pomoc, w wysokości 15 000 zł, w ramach PROW na zakup środków trwałych o wartości 30 000 zł (ewidencja: Wn 131/Ma 845);
  • amortyzację od środków trwałych w części sfinansowanej z pomocy PROW biblioteka rozliczyła przez konto 840 „Rozliczenie międzyokresowe przychodów” i 760 „Pozostałe przychody operacyjne”. Amortyzacja ta zakończy się w 2016 r.

W rachunku zysków i strat biblioteka wykazuje wynik finansowy jako stratę, która powstaje z naliczenia amortyzacji, którą należy pokryć z funduszu. Główny księgowy obawia się, że funduszu instytucji kultury zabraknie na pokrycie straty.

Dodatkowo organizator wymaga od biblioteki, aby zwracała wszystkie środki, które zostają na jej koncie z dniem 31 grudnia, co jeszcze bardziej wpływa na wynik finansowy, ponieważ wpływają faktury za media i inne usługi obce, a zwrot środków pomniejsza dotację.

  • Czy dotychczasowe księgowania w bibliotece były prawidłowe?
  • Czy zakup środków trwałych powinien być jednak ewidencjonowany również na fundusz instytucji kultury?
  • Czy biblioteka powinna wypracować zysk, aby pokryć stratę wynikającą z amortyzacji?

Strata za 2014 r. po zmianie przepisów ustawy o działalności kulturalnej

W wyniku wejścia w życie od 30 listopada 2015 r. Ustawy z 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustaw regulujących warunki dostępu do wykonywania niektórych zawodów (dalej: deregulacja) zmieniły się niektóre przepisy Ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (dalej: ustawa o działalności kulturalnej).

Art. 4 pkt 3 deregulacji wprowadza zmiany w art. 29 ustawy o działalności kulturalnej, zgodnie z którym instytucje kultury mają obowiązek tworzenia:

  • funduszu instytucji kultury,
  • funduszu rezerwowego.

Art. 22 deregulacji wprowadza korekty w majątku instytucji, które będą miały wpływ na ustalenie wyniku finansowego za 2015 r. Zmiany te polegają na obowiązku przeniesienia — zgodnie z art. 41 Ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (dalej: ustawa o rachunkowości) — na rozliczenia międzyokresowe przychodów niezamortyzowanej części wartości początkowej aktywów trwałych otrzymanych nieodpłatnie lub sfinansowanych z dotacji, które do końca 2011 r. zwiększały fundusz instytucji kultury.

Przeksięgowaniu podlegać będzie niezamortyzowana wartość tych aktywów ustalona na dzień 31 grudnia 2014 r. Okazuje się jednak, że art. 22 deregulacji uniemożliwia rozliczenie wyniku finansowego (ujemnego) z 2014 r.
Fundusz rezerwowy nie powstanie, ponieważ instytucje kultury nie osiągały zysku netto. W przypadku corocznej straty netto zmniejszano fundusz instytucji kultury, którego zabraknie już na pokrycie straty netto za 2014 r.
Obecnie nie ma możliwości zaksięgowania uchwały organizatora o zatwierdzeniu wyniku finansowego już za rok 2014 (straty), jak też przyszłych — ewentualnych — strat.

Co zrobić, aby zastosowanie nowych przepisów w praktyce umożliwiło realne odzwierciedlenie majątku instytucji kultury?

Amortyzacja sprzed 2012 r. nareszcie nie będzie miała wpływu na wynik finansowy instytucji kultury

• Do końca tego roku główni księgowi w instytucjach kultury mają czas na to, aby przenieść na rozliczenia międzyokresowe przychodów niezamortyzowaną część aktywów trwałych, które instytucja otrzymała nieodpłatnie lub sfinansowała z dotacji • Korekty w majątku instytucji kultury będą miały wpływ na ustalenie wyniku finansowego • Konieczne jest wydzielenie funduszu rezerwowego

Fundusz instytucji kultury

Pytanie dotyczy konta „Fundusz instytucji kultury” w bibliotece publicznej. Zdaniem księgowej biblioteki na dzień 1 stycznia 2012 r. należało rozbić to konto na mienie wydzielone i na mienie nabyte. Jednak w bibliotece tego nie zrobiono.

  • Czy można było dokonać tego poprzez polecenie księgowania (PK) na dzień 1 stycznia 2015 r.?
  • Czy kwotę bilansu otwarcia konta „Fundusz instytucji kultury” można przeksięgować na konto „Fundusz instytucji kultury — mienie wydzielone”, ponieważ nie można rozgraniczyć tej kwoty na mienie wydzielone i mienie nabyte?
  • Na którym funduszu należy księgować poniesioną stratę czy zysk biblioteki?

Strata finansowa

Biblioteka publiczna w poprzednich latach realizowała dużą inwestycję, od której jest obecnie generowana duża strata finansowa, powiększa ją również amortyzacja od środków trwałych zakupionych ze środków własnych biblioteki. Instytucja kultury jest finansowana głównie dotacją podmiotową organizatora, która rozliczna jest na podstawie faktycznych wydatków. W związku z tym co roku powstaje duża strata finansowa, która pokrywana jest z funduszu instytucji kultury. Obecnie wysokość funduszu nie pozwala na pełne pokrycie straty.

  • Z czego należy sfinansować stratę i jak powinna wyglądać ewidencja tych operacji?

Przeksięgowanie wyniku finansowego po zmianie ustawy o działalności kulturalnej

Jak powinno wyglądać przeksięgowanie wyniku finansowego w 2014 r. za rok 2013 w samorządowej instytucji kultury po zmianie Ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (dalej: ustawa o działalności kulturalnej)? Czy po ostatniej zmianie ustawy o działalności kulturalnej wynik finansowy (zysk lub stratę) można przeksięgować na fundusz jednostki?

Zapisy w statucie a fundusz instytucji kultury po zmianie przepisów od 2012 r.

Czy biblioteka powinna mieć zapisane w statucie, że od 1 stycznia 2012 r. tworzy fundusz z aktualizacji wyceny, na który są odnoszone skutki wynikające z urzędowego przeszacowania aktywów trwałych? Czy może wystarczy tylko zapis w zakładowym planie kont? Czy potrzebny jest zapis w statucie, że dotacje celowe otrzymywane na zakup gruntów lub otrzymanie ich w drodze darowizny będzie zwiększało fundusz instytucji? Czy o zwiększeniach lub zmniejszeniach funduszu z tytułu zysku lub straty bilansowej ma decydować organizator i czy ma to wynikać ze statutu?

Rażąco niska dotacja od organizatora

Nasza instytucja kultury prowadzi w niewielkim zakresie działalność gospodarczą, głównie w postaci dzierżawy pomieszczeń i wynajmu sali oraz organizowaniu zabaw. Otrzymaliśmy dotację z gminy na 2012 r. (w kwocie 148 000 zł) rażąco niską w porównaniu do roku 2011 (217 000 zł). Jest to dotacja na pokrycie bieżących wydatków (bez jakichkolwiek remontów). Wiemy, że przy tej kwocie dotacji na 2012 r. nie jesteśmy w stanie pokryć wszystkich podstawowych kosztów (np. zakupu węgla). Wystosowaliśmy pismo do gminy z wykazaniem, że nie będziemy w stanie przy tak niskiej dotacji pokryć wszystkich naszych zobowiązań. Gmina prosi o opracowanie i dostarczenie projektu planu finansowego. Co w takiej sytuacji powinniśmy zrobić? Czy w planie finansowym można wykazać przychody niższe od kosztów?